Nasıl daha iyi dövüşür ve daha sert yumruklar, tekmeler atabiliriz ? Serape etkisi ile başlayalım.
Serape terimi, Latin Amerika ülkelerinde kullanılan insanların genelde bir omuzlarına çapraz attığı yada üzerine sardığı bir çeşit renkli battaniye türünden gelmektedir. Genellikle omuzdan çapraz olarak takıldığı için bu etkiye bu isim uygun görülmüştür. Bu etkiyi oluşturan çapraz şekilde bizi saran kaslar bir dövüşçü için gereken yatay dönüş gücünü oluşturmaktadır. Bu kaslar rhamboidler, , serratus antrerior (boksör kası), external oblikler, ve internal obliklerden oluşmaktadır. Bu kaslar sol omuzdan sağ kalçaya ve sağ omuzdan sol kalçaya bağlanmaktadır. Serape etkisi dönüş, sallanma, fırlatma, tekme atma gibi balistik hareketlerde yaygın olarak görülür.Sadece tekme yada yumruk atmak değil, bir şeyleri daha hızlı fırlatmak, tenis raketiyle topa daha sert vurabilmek, disk ve cirit atmak vb. yatay dönüş hareketleri de serape etkisi ile gerçekleşir.
Dövüşçüler için gerekli vuruş gücü hepimizin bildiği gibi kollardan değil bacaklar, kalça dönüşü, vücut dönüşü ve omuzlar ile zincirleme bir şekilde sağlamaktadır. Buna fizikte kinetik zincir denilmektedir. Güç yerden başlar vücudumuzda hareket eder ve vuruşumuzla onu hedefe aktarırız.
 |
| Kinetik Zincir |
Transverse düzlemde yani enine düzlemde dönüş hareketleri vücut yapımıza meydan okur. Bu dönüş gücü olmadan vuruşlarınız asla yeterince kuvvetli olmayacaktır. Muay Thai ve tüm diğer dövüş sanatları için temel bir etki sayılabilir. Serape etkisindeki dayanıklılık, güç, gerginlik ve geri tepmeyi kullanma becerisini geliştirmek performasınızı olumlu bir şekilde etkileyecektir. Böylece daha güçlü vuruşlar yapabileceksiniz. Bu egzersizleri mutlaka çalışma programlarınıza ekleyin ve düzenli olarak çalışın. Öncesinde bu kasları kuvvetlendirilmeli daha sonra patlayıcı gücünüzü geliştirmelisiniz.
Serape Kuvvetlendirme Egzersizleri
Türk Kalkışı (Turkish Get Up)
Tek Bacak Üzerinde Deadliftler (ağırlık bacağın tersi yöndeki elde olmalı)
Tek Kol Eğilerek Çekişler
Tek Kol Göğüs İtişler
Tek Kol Aslılarak Çekişler
Tek Kol Şınavlar
Tek Bacak Üzerinde Squatlar (Muay Thai’de savunma ve vuruşlar tek ayak üzerinde denge gerektirir)
Twistler
Kablo Çekiş Egzersizleri
Tek Bacak Üzerinde Hip Bridge
Serape Güçlendirme Egzersizleri
Tek Kol Swing
Tek Kol Snatch
Balyoz Çekiç Vuruşları
Yanlara/Yere/Yukarıya Sağlık Topu Fırlatışları
Sıçrayarak Lunge
Dönerek Sıçrayışlar
Daha güçlü vuruşlar için bu etkiyi Newtonun ikinci yasası ile birleştirirsek daha iyi anlayabiliriz.
F= m x a yani Kuvvet= kütle x ivme . Teknik uygularken kütlemizi arttırma şansımız olmadığından kuvveti arttırmak için daha hızlı hareket etmeliyiz.
“Güçlü bir atlet, kuvvetli bir atlet değildir, gücünü çabucak uygulayabilen atlettir. Güç kuvvet çarpı hıza eşit olduğu için eğer atlet kaslarının kontraktil çekme gücü değişmeden daha hızlı hareket etmeyi öğrenirse gücünü arttırır. Böylece, daha hızlı daha küçük bir adam, yavaş ama daha ağır bir adam kadar sert vurabilir.” Bruce Lee
Daha hızlı hareket için yatay düzlemde gücümüzü ileten bu kasların maksimum uzunlukta esnemesi ve bunun için de gergin olmaması gerekir. Kaslardaki yanlış zamanda kasılma ve/veya aşırı kasılma güç kaybına neden olacaktır. Bu yüzden daha rahat ve gevşek kaslar , doğru reaksiyon zamanı ve doğru teknik ile daha güçlü vuruşlar yapabileceksiniz. Bruce Lee’nin dediği gibi, ,
“Kaslar ne kadar gevşerse, vücuttan daha fazla enerji akabilir. Yumruk atmak veya birini devirmek için kas gerginliği ya da kaba kuvvet kullanmaya kalkışmak yalnızca ters etkiye yol açacaktır.”
 |
| McGregor & Dk Yoo |
Kaslardaki gerginliğin en büyük sebebi ise strestir. Gergin ve kasılmış bir bedenle rakibe doğru zamanda tepki veremeyiz. Bu da bizim yeterince hızlı olmadığımızı gösterir. Rahatladığımızda ise hem zamanlamamız hemde kaslardaki gevşeklik sayesinde hızlı reaksiyon gösterip kasların maksimum uzunluğuna erişmesiyle daha isabetli ve güçlü vuruşlar yapabiliriz. Bu dinginlik ve rahatlık daha önce bahsettiğim akış kuramı kavramı ile elbette yakından ilgili. Ünlü dövüşçü Fedor Emelianenko’nun müsabaka öncesi bakışlarını düşünün, Vasly Lomachenko’nun rahatça zaman durmuş gibi rakibinin etrafında gezişini, Saenchai’nin tekmelerden rahatça sıyrılışını, Mcgregor’un rakibi üzerine saldırırken attığı kontra yumrukları, Muhammed Ali’nin rakibi etrafında kelebek gibi uçuşu ve arı gibi sokuşunu. Bunlar gergin kasılmış bir bedenle imkansız işlerdir.
Mihaly Csikszentmihályi’ye göre, akış tamamen bir noktada toplanmış motivasyondur. Kararlı bir biçimde kendini vermedir ve belki de duyguları, uygulama ve öğrenmenin hizmetinde kullanmada en üst düzey bir deneyimi temsil etmektedir. Akışta, duygular yalnızca göreve eşlik etmekte ve yönlendirilmekte değil; olumlu, harekete geçirilmiş ve görevle bir bütün halindedir. Akış etkinlik dışında başka hiçbir şeyden -kişinin kendi ve duyguları da dahil olmak üzere- etkilenmeyerek etkinliğe yoğun bir şekilde odaklanma olarak tanımlansa da, akışın özü, bir görevi gerçekleştiriyorken kendiliğinden bir sevinç hissi, hatta kendinden geçme hissetmektir.Ancak, kişi akış durumu içersindeyken, bilinçli bir şekilde öyle yapmaya karar vermese bile yalnızca tek bir göreve kendini vermiştir ve diğer bütün şeylerin farkındalığı kaybetmiştir: zaman, diğer insanlar, dikkat dağıtıcılar ve hatta temel bedensel ihtiyaçlar gibi. Bu, akış durumu içersindeki kişi tüm dikkati elindeki göreve odakladığından başka şeylere ayrılabilecek dikkat kalmadığı içindir. Birçok sporcu en iyi performanslarını sergilerken performanslarının çaba gösterilmeyen doğasından söz etmiştir.
Böylece biyoloji, fizik ve psikoloji sayesinde hem daha iyi dövüşmenin hemde daha etkili vuruşlar yapabilmenin nasıl mümkün olacağını sizlerle paylaşmış oldum. Umarım okuduklarınızı beğenmişsinizdir. Kendinize iyi bakın. Chok dee !
Akış Kuramı ve Motivasyon ile ilgili daha detaylı yazımı okumak için lütfen burayı tıklayın.
