Kard Chuek’ten günümüz organizasyonlarına uzanan muaythai sporunun değişimi hızla devam ediyor. Bu yazımızda sizlere bu konudan bahsetmek istiyorum.
Kard Chuek günümüz muaythai müsabakalarının eski bir versiyonudur. Dövüşçüler boks eldiveni yerine ellerini bileklerine veya dirseklerine kadar iple sararak korumaya alırlardı. Bazı dövüşçüler vuruşların daha etkili olması için iplere çeşitli düğümler atarak farklı teknikler uygularlardı.
Taraflar anlaşmaları halinde inançlarına bağlı olarak manevi değeri olan farklı tılsımları,madalyonları iplerle kollarına sarabilirlerdi. Dövüşçüler dövüşün organize edilebilmesi için tüm yeteneklerini ring sahibine yani ogranizasyonu düzenleyen kişiye ispatlayabilirse ve organizatör iki tarafın eşit seviyede olduğuna karar verirse dövüş organize edilirdi.
Kard Chuek Burma’nın Lethwei dövüşüyle paralellik gösterir. Dirsekler, dizler, yumruklar, tekmeler, atışlar ve hatta kafa vuruşlarına izin verilir. Rakibe yere düştükten sonra vurmak ve gözlere saldırmak yasaktı. Başlarda dövüşler çim alanlarda, tapınakların dış avlularında düzenlendi. Kurallar basitti bir dövüşçü pes eder ya da yerden kalkamayacak hale gelirse dövüş sona ererdi. Aksi durumda mücadele devam eder taraflar yenişemezse dövüş daha sonraki bir tarihte tekrar edilirdi. Kesikler, sıyrıklar şişlikler bir parçalanma olana kadar mücadelenin bir parçasıydı. Dövüşlerde sadece bir hakem olurdu o da yalnızca yere düşen dövüşçülerin kalkmalarına yardım etmek için orda bulunurdu. Kard Chuek fiziksel güçten çok teknik yeteneklere dayalı bir dövüştü.
Profesyonel Muay Kard Chuek (Kaad chuek de denir telaffuza göre değişir) Kral 6. Rama (1910-1925) yılları arasında Bangkok’da başlamıştır. Ring sahipleri ve dövüş organizatörleri dövüşleri seven ve dövüşçülerin kendisi için dövüşmesini isteyen genelde yüksek seviyedeki memurlar ve generallerdi. Zamanla birçok ring kuruldu. Zamanla yakın ülkelerdeki birçok dövüşçü kard chuek dövüşleri için Tayland’a gelmeye başladı.
Bizdeki hıdırellez kutlamaları gibi nisan ayında Tay halkı baharın gelişini Songkran Festivali ile kutlamaktadır. Bu festivallerde de Kard Chuek dövüşleri düzenlenirdi. Bu dövüşler Siam’ın (Tayland’ın eski adı) kurtarıcısı Nai Khanom Tom’u onurlandırmak için yapıldırdı.Nai Khanom Tom Burma’ya karşı yaşanan ikinci işgalde esir alınmıştı.1774 yılında Burma Kralı Kral Angwa, Rangoon’daki Büyük Tapınak için bir kutlama yapmak istedi. Kutlamalara dövüşler dâhil edildi. En iyi Taylandlı boksörler, Burma boksörleriyle dövüşmek için çağırıldı. Aynı yılın 17 Martında, Nai Khanom Tom, hiç dinlenmeden 10 Burmalı boksör ile birbiri ardına dövüştü ve hepsini mağlup etti. Kral bu başarısı karşısında onu özgürlüğü ile ödüllendirdi. Muay Thai ilk kez Tayland sınırları dışında uygulanmıştı. Başarıları nedeniyle Nai Khanomtom, Muay Thai’nin Babası olarak onurlandırıldı ve 17 Mart Muay Thai günü olarak kutlanmaya başlandı.
Kral 7. Rama zamanında Kard Chuek tarihini değiştirecek bir olay gerçekleşti. Lak Muang ringinde Kamboçyalı ünlü dövüşçülerden birisi olarak bilinen “Jia” adlı bir dövüşçü katılacaktı. Daha önce birçok Tay dövüşçüyü yenmişti ve dövüş rekoru inanılmazdı. Dövüş rekoru dışında insanları Jia hakkındaki efsaneler korkutuyordu. Kara büyü kullandığına ve rakiplerini çıplak elleriyle öldürdüğüne inanılıyordu. Büyü onu rakibinden daha büyük gösteriyor, ölümsüz yapıyor ve bir damla bile kanı akmıyordu.
Jia’ya rakip bulmakta zorlansalarda en sonunda Tha Sao tarzı dövüşen ve tam bir muaythai ailesinden gelen bir genç olan “Phae Leangprasert” ‘in dövüşmesine karar verildi. Kardeşlerinin beşi, “Tha Sao’un Beş Kaplanı” olarak adlandırılan ünlü savaşçılardan oluşuyordu. Phae kendisini denemek istedi, kaybedecek bir şeyi yoktu fakat kazanırsa yükselen bir yıldız ve haklın kahramanı olacaktı. Phae Bangkok’a geldi ve testi geçti. 24 Kasım 1928 ‘de büyük dövüş gerçekleşti. Herkesin beklentisi yüksekti çünkü iki dövüşçüde çok ünlü ve yetenekliydi. Dövüş başlarda çok durgundu çünkü her iki tarafta herhangi bir hata yaptığında dönüşü olmayacağını biliyordu. Daha sonra Jia bir açık gördü ve sıkı bir yumruk sallayarak dövüşü bitirmek istedi. Jia’nın kolunu savurduğunu göre Phae öne doğru atıldı vücudunu alçalttı ve bir aparkat vuruşu yaptı. Yumruk Jia’nın boğazına gelmişti. Jia yere düşene kadar ona saldırmaya devam etti. Dövüşçü yerden kalkamadı, hastaneye kaldırıldı fakat artık çok geçti. Jia hayatını kaybetmişti. Polis Phae’yi tutukladı. Ring sahipleri onu kurtarmak için her şeyi yaptı çünkü amaç rakibi öldürmek değildi bu bir müsabakaydı. Geç saatlerde polis Phae’yi serbest bıraktı çünkü Muay Thai’de bir kanun vardı “… Her iki savaşçı da ringde dövüşmeyi kabul eder bu eylemden bir kişi ölürse, bu bir suç olarak sayılmaz ”. Bu beklenmedik olaydan sonra hükümet Muay Kard Chuek’i yasakladı ve ipleri kullanmak yerine Batı boks eldivenlerine döndü. Phae ise bu olaydan sonra memleketi Uttaradit’e döndü ve asla tekrar dövüşmedi. Muaythai o günden sonra asla aynı olmayacaktı.
O günden beri muaythai boks eldivenleri, Muaythai Stadyumları, 2. Dünya Savaşı vb. gelişmeler sonrası bugün bildiğimiz spor haline dönüştü. Rajadamnern, Lumpinee, S1, K1, Max Muaythai, Top King, King of Rings, Enfusion, All Star Fight, Kunlun Fight, Thai Fight, Yokkao, Phoenix vb birçok organizasyon geldi geçti ve muaythaiyi geliştirdi.
Fakat günümüzde farklı gelişmeler var. Thai Fight organizasyonu Tayland’da Kard Chuek’i yeniden başlattı. Eski popülerliği olmasa da izlerken gerçekten muaythai’nin bu dövüş olduğunu otantikliği ve orjinalliği ile hissedebiliyorsunuz.
Günümüzde MMA ‘in yaygınlaşması ile beraber dövüşçüler ayakta dövüş için muaythai öğrenmeye başladılar ve buda batıdan Tayland’a seyahat eden dövüşçülerin sayısında büyük artışa neden oldu. Bu muhteşem 8 uzuv sanatını kafesin ya da octagonun içerisinde etkili bir şekilde kullanmak isteyen dövüşçüler muaythai’yi tekrar popülerleştirdiler.Bu sırada geliştirilen kesik parmaklı avuç içi açık mma eldivenleri insanlara çok farklı bir striking deneyimi sunuyordu. Savunma ise bir o kadar zorlaşıyordu. MMA eldivenlerini ilk olarak ünlü dövüşçü John Wayne Parr Avustralya’daki organizasyonu Caged Muay Thai’de kullandı. Bu fikir aklına geldiğinde Youtube’dan araştırmış ve kimsenin böyle bir şey denemediğini görmüş.
Parr’ın organizasyonu 2012 yılında başladı. Kilitli bir kafeste ufak eldivenler ile muaythai dövüşü. İlk deneyiminden sonra JWP’nin görüşleri şu şekilde oldu; “Normal eldivenler ile 120 ‘den fazla maça çıktım fakat bu his inanılmaz. Çünkü artık parmaklarınız var, elleriniz daha özgür clinch’de çok rahatsınız, tekmeleri daha kolay yakalayabiliyorsunuz.”
Daha sonra MX Muay Xtream Tayland’da mma eldivenleri ile muaythai organizasyonlarını başlattı fakat kafeste değil bu kez ringde dövüşülüyordu. Bu gelişmeye rağmen MX Muay Xtream, Thai Fight’ın Kard Chuek müsabakalarında Yodsanklai Fairtex ve Saenchai gibi büyük dövüşçülerin yer alması nedeniyle Kard Chuek’ten esinlenerek bu organizasyonu başlatmış.
Nereden esinlenildiğinden bağımsız olarak, MX Muay Xtreme etkileyici bir organizasyon. Rungravee Sasiprapa, Sirimongkol Singmanasak ve Wanchalerm Uddonmuang gibi büyük isimleri, Muay Thai topluluğuna anında saygı ve dikkat kazandı.
Ayrıca, Army Sasiprapa gibi kendi süper yıldızlarını geliştiriyorlar ve dövüşçüler canlı müsabakalar sonrası röportaj bile verebiliyorlar.( Bu arada Army Sasiprapa orduda görevli bir asker ve part time şarkıcı olarak doğum gününde ringe çıkarken kendi walkout şarkısını söyledi.)
Son olarak Asya’da en büyük dövüş organizasyonu olarak efsane antrenör Yodsenan Sityodtong’un öğrencisi ve girişimci Chatri Sityodtong ve eski ESPN üst düzey yöneticisi Victor Cui tarafından 14 Temmuz 2011’de One Championship başlatıldı. Temelde MMA organizasyonu olarak başlasa da sonradan octagon içerisinde 4oz eldivenler ile full Muaythai kuralları ile dövüşlerde eklendi. Günden güne büyüyen bu organizasyona Yodsanklai, Nong-O, Petchdam, Andy Souver, Giorgio Petrosyan, Shinya Aoki, rahmetli Norufumi Yamamoto gibi dev dövüşçüler katıldılar. Bu gidişle de UFC’nin tahtını sallayacağa benziyorlar. Merak edenler ONE FC uygulamasını android ve IOS’tan indirip organizasyonları tüm bilgileri ile canlı bile izleyebiliyorlar.
Bakalım muaythai bu son şekliyle gelişmeye, evrilmeye devam edecek mi ? Yoksa sadece birkaç organizasyonda izleyebileceğimiz şekliyle bir farklılık olarak mı kalacak.
